Konu : Plastik enjeksiyonda verim artırmanın yolu
VERİMLİLİĞİN ÖNEMİ
? MAKİNA ZAMANI KIYMETLİ = Min Çevrim Süresi
? MALZEME PAHALI = Min Hurda
? ENERJİ PAHALI = Min Sarfiyat
HIZLI ÇEVRİMİN ÖNEMİ
? Haftalık 120 çalışma saati olan makinede
? 10s olarak öngörülen çevrim süresi,
o 14s olursa, 48 saat kayıba (%40)
o 18s olursa, 96 saat kayıba (%80)
? 16 sn olarak öngörülen çevrim süresi
o 12s ye düşürülürse, 30 saat kazanç (%25)
o 10s ye düşürülürse, 45 saat kazanç (%37,5)
1. SORU: Soğuk yolluklu kalıpta çevrim süresini ne kontrol eder?
Cevap seçenekleri:
? Kalıptaki soğutma etkinliği,
? Parça kalitesi,
? Soğutma suyu sıcaklığı,
? Parça büyüklüğü, vb
Doğru Cevap:
? En Kalın Kesit = Yolluk burcu ve yolluk çekiçiler.
? Çevrim süresinin % 70-80`i soğuma süresidir.
? Soğuma kalıp içindeki plastiğin et kalınlığının karesi ile orantılıdır. 2mm et kalınlığndaki parçanın soğuma süresi 15s ise, 4mm et kalınlığındaki plastiğin soğuma süresi 15 x 16/4 = 60s olacaktır.
? Yeni kalıplarda
-Dağıtım Yollukların da ve Yolluk Burcun da soğutma öngörünüz.
? Mevcut Kalıplarda
-Yolluk burcunu soğutmalı tipe çeviriniz.
-Ekonomik ise sıcak yolluk burcu kullanınız.
>> Yolluk burcu+Yolluk malzeme kütlesinin çevrim sürenizi kontrol etmesine müsade etmeyiniz. En az %5 tasarruf ediniz.
2. SORU: 250 ton`luk makinedeki kalıpta kapama kuvveti nedir?
Cevap seçenekleri:
? 250 ton`dur.
? 250 ton uygundur.
? Böyle uygun görülmüş.
Doğru Cevap:
? Her kalıp için parçanın çapağa gitmeyeceği kapama kuvveti kullanılmalıdır. Her kalıp için ayrı ayar yapılmalıdır.
? Her kalıp için yeterli kapama kuvveti ve yeterli makine tonajı kullanılmalıdır.
? Her kalıp için uygun kapama kuvvetini test ederek saptayınız.
? Kapama kuvvetinin etkinliğini kalıptaki öpüşme yüzeyini azaltarak arttınız.
? Daha küçük makine daha ucuzdur.
? Makine ve kalıplarınızdaki aşınmalar azalacaktır.
>> Her kalıp için yeterli olan kapama kuvvetini ve makine tipini saptayınız. En az %5 tasarruf ediniz.
3. SORU: PS`nin erime sıcaklığı nedir ve nasıl ölçüyorsunuz?
Cevap seçenekleri:
? Çok çeşitli sıcaklık değerleri ve çoğu zaman makine set değerleri verilmektedir.
Doğru Cevap:
? Malzeme üreticisinin kataloğunda verdiği sıcaklık aralığının orta değeri olmalıdır. Malzeme Üreticisi daima enjeksiyon ve kalıp için ideal sıcaklıkları vermektedir.
? Yüksek enjeksiyon sıcaklıkları çevrim süresini arttıracaktır.
? Her malzeme için tavsiye edilen erime sıcaklığını biliniz.
? Daima enjeksiyon memesi ucundaki sıcaklığı ölçünüz.
? Periodik olarak sıcaklık ölçümleri yapınız
>> Her malzeme için uygun enjeksiyon sıcaklığı kullanınız. Yüksek Sıcaklıklardan sakınınız. En az %5 tasarruf ediniz.
4. SORU: Ütüleme ayarlarını nasıl saptıyorsunuz?
Cevap seçenekleri:
? Çok çeşitli cevaplar genellikle ?Böyle uygun oluyor?, ?Biz hep böyle yapıyoruz?.
? Çoğu zaman uzun ütüleme süreleri ve basınçları kullanılmaktadır.
Doğru Cevap:
? Ütüleme süresi Yolluk girişinin donmasına kadar olmalıdır.
? Uzun ütüleme süreleri çevrim süresini gereksiz yere arttıracaktır.
? Kalıp ve malzeme sıcaklıklarının üretici değerlerine uyduğunu ve doğru olarak ölçüldüğünden emin olunuz.
? Parça ağırlığını ölçerekten yolluk girişinin donma süresini saptayınız
? Daima en düşük ütüleme basınç ve sürelerini uygulayınız.
>> Her parça için çöküntüleri önleyen uygun ütüleme süresini saptayınız. En az %5 tasarruf ediniz.
5. SORU: İticileri vurmak için neden kalıbın tam açılmasını bekliyorsunuz, Neden iticileri çift vurduyorsunuz?
Cevap seçenekleri:
? Çok çeşitli cevaplar genellikle ?Böyle uygun oluyor?, ?Biz hep böyle çalışırız?.
? İnançlar:
o Otomatik çalışma için çift vurdurma bir emniyet olarak görülmektedir.
o Makine da bu sistem var dolayısı ile kullanılmalı.
o Yapışan parçalar böyle düşürülür.
o Parçanın düşürülmesi için kalıp tam açılmalıdır.
Doğru Cevap:
? Kalıp açılırken iticiler ilerletilmeli ve kalıp parça + yolluğun rahat düşmesini sağlacak kadar minimum mesafede açılmalıdır.
? Kalıbın açma/kapama süreleri minimum da tutulmalı çevrim süreleri azaltılmalıdır.
? Kalıplarınızı daima tam otomatik çalıştırınız. Yarı otomatik ve çift vurma gerektiren kalıpları ATINIZ.
? Asla çift vurdurma kullanmayınız. Uzun süre ve Kalıp/Makine aşınmasına neden olur. Çift vurma gerektiren kalıpları düzeltiniz. Çevrim sürelerini düşürünüz.
? Kalıp açılırken iticileri çalıştırınız.Tam kalıp açılmasını beklemeyiniz. Zaman paradır.
>> İtici sistemini en etkin şekilde kullanınız. En az %5 tasarruf ediniz.
6. SORU: Parça kalitesini ağırlık ölçerek kontrol ediyormusunuz?
Cevap seçenekleri:
? Hayır
? Biz parçaya bakarız ağırlığına değil.
? Ağırlık bana ne verebilir ki?
Doğru Cevap:
Parça ağırlığı enjeksiyon prosesinin tekrarlanabilirliğinin en önemli göstergesidir. Parça ağırlığı ne kadar az değişir ise proses parametreleri de o kadar az değişiyor demektir. T- P ? v
? Plastık sıkıştırılabilir. Yastıklamanın iyi olması gerekir
? Yastıklamayı sabit tutabildiğinizden emin olunuz.
? Sızdırmazlık halkası veya ?check valve? in kaçırmadığından emin olunuz.
? Baskı kararlılığı (sabit enj. parametreleri) kaliteli parçaların en iyi göstergesidir.
? Parça ağırlığını sürekli kontrol edin. Parça kalitesinde sürekliliği sağlayın. Fireleri yok edin
>> Yastıklamayı en etkin şekilde kullanınız. Sürekli kontrol ediniz. En az %5 tasarruf ediniz.
7. SORU: Enjeksiyon makinenizde elektrik sarfiyatını kontrol ediyor musunuz?
Cevap seçenekleri:
? Hayır.
? Parça fiyatında dikkate alıyoruz. Müşteriye giydiriyoruz.
? Parça başına önemli değil nasıl olsa genel giderler de dikkate alınıyor.
Doğru Cevap:
? Enjeksiyon yöntemi sıcaklık esaslı bir yöntemdir. Isıtma enerjisi üretimin önemli bir maliyet girdisidir.
? Kalıptan makine plakalarına ve vida ısıtıcılarından havaya olan ısı kayıpları kontrol altında tutulmalıdır.
? Kalıp sıcaklığını kontrol edebilmek için izolasyon plakaları kullanınız. Makine plakalarını ısıtmayınız.
? Ekonomikliğini inceleyerek mümkün olduğunca vida ısıtmasında izolasyon battaniyeleri kullanınız.
? Sıcaklıkları daima kontrol altında tutunuız. Isı kayıplarını önleyiniz.
>> Elektrik Enerji sarfiyatını kontrol altında tutunuz ve düşürünüz. En az %5 tasarruf ediniz.
8. SORU: Çalışanlara Eğitim programları Uygulanıyor mu?
? Enjeksiyon Prosesi?
? Parça Kalitesi?
? Makine Kullanımı?
? Kalıp Bakımları?
Cevap:
? Enjeksiyon yöntemi ve parametrelerini tüm operatörler bilmelidir. Arburg dan ve malzeme üreticilerinden periodik eğitimler alınmalıdır.
? Parça kalitesi çok açık olarak tanımlı olmalıdır.
? Kalıp bakım planları uygulanmalı ve her şey kayıt altına alınmalıdır.
>> Kayıpları yok edecek Eğitim Programlarına Süreklilik Kazandırınız. En az %5 tasarruf ediniz.
9. SORU: Hurda ? Fire yönetimi senaryoları uyguluyormusunuz?
? Kutuya düşmeyen parçalar?
? Makine ayarlarında kusturulan malzeme?
? Ambalaj malzemesi kayıpları?
? Müşteri kalite redleri?
? Renk değişimlerinde Kusturulan Malzeme?
? Hasarlı nakliye malzemelerini, paletler gibi, ne yapıyorsunuz?
>> Kontrol altında tutun, en az %5 tasarruf edin.