20 Nisan 2007 11:01# 1
Üyelik : 5.04.2007
Yaş : 36
Şehir : Erzurum
Mesaj Sayısı : 42
Konu : KONDANSATÖRLER
ARKADAŞLAR KONDANSATÖRLER HAYATIMIZDA ÇOK ÖNEMLİ
YERLERDE KULLANILIYORLAR
İLERİDE KONDANSATÖR ÜRETEN BİR FİRMADA ÇALIŞMA İHTİMALİMİZ VAR ÇOĞUMUZUN
HAKKINDA BİLGİ SAHİBİ OLMALIYIZ AZ VEYA ÇOK!
20 Nisan 2007 11:02# 2
Üyelik : 5.04.2007
Yaş : 36
Şehir : Erzurum
Mesaj Sayısı : 42
Cevap : KONDANSATÖRLER
Yapisi :

Kondansatörler yapi itibari ile iki iletken plaka arasina bir yalitkan maddenin konulmasi ile olusan devre elemanlaridir. Kullanilan yalitkan maddenin türüne göre (hava, mika, seramik vb.) kondansatör isim alir. Devrelerde genellikle filtre elemani olarak veya sarj ve desarj özelligi kullanilir. alternatif akimlari dogru akima çevirmek için kullanilan hayati elemanlardan biridir. AC akimin pozitif aninda sarj olur, AC akimin sifira düstügü ve negatif aninda ise üzerindeki yükü kulanarak bu farki kapatir ve çikista diger devre elemanlarininda (diyot vs.) yardimi ile DC akim elde edilir.

Ölçüm birimi Farat`tir ve Mikrofarat (mF), Pikofarat (pF), Nanofarat (nF) gibi alt katlari vardir. Genellikle mikrofarat ile gösterilen türleri elektrolitik kondansatör olarak adlandirilir ve arti,eksi kutuplarina sahiptir. Uygun voltajda ve yönde bir gerilim uygulanirsa bu degere sarj olur ve üzerinde tutar. Degeri ne kadar yüksek olursa o kadar uzun süreli bir sarja sahip olur. Pikofarat ve nanofarat degerliler ise genellikle arti-eksi kutuplari bulunmaz. Bunlara mercimek kondansatör denilmektedir. Sekil itibari ile bir mercimegi andirir.

Kondansatörlerin degerleri çogunlukla üzerine dogrudan yazilir. Renk kodu kullanilan kondansatörlerde vardir ancak bu renk kodlari dirençlerde oldugu gibi bir standarda sahip olmadigindan burada vermiyorum.

Elektrolitik kondansatörlerde deger açik bir sekile üzerine yazilir. 100 Mfd gibi. Ayrica hangi ucun arti hangi ucun eksi olduguda açik bir sekilde belirtilir. Bunlarinda yaninda yine anlasilir bir sekilde maximum kaç volt ile çalisabilecegide yazilmaktadir.

Mercimek kondansatörlerde ise bazi rakam kodlamalari kullanilir. Üzerinde 104, 472, 223 152 gibi degerler olan kondansatörlerde ilk iki rakam dirençlerde oldugu gibi sayiyi son rakam ise çarpani verir. Çikan sonuç pF`dir. 104 = 10 x 104 = 100.000 pF = 100nF olarak bulunur.

Bazilarinda ise 4n7, 3p3, 100n gibi degerler yazilir. Buradaki harfler kondansatörün birimini verir. p = Pikofarat, n = Nanofarat gibi. 100n = 100 nF. Eger bu harfler rakamlarin arasina yazilmis ise o zaman bu harf hem birimini hemde ondalik degere sahip oldugunu gösterir. 8n2 = 8.2 nF gibi.

Bir diger kodlama türüde .47, .068, .0056 gibi kodlamalardir. Burada sayilarin bas tarafinda bulunan nokta (.) isareti ondalik deger tasir ve gerçekte .47 = 0.47 anlamindadir. Çikan deger mF`dir. .0056 = 0.0056 mF = 5.6 nF olarak okunur.

Kondansatörlerde de aynen dirençlerde oldugu gibi seri ve paralel baglanti durumu vardir. Ancak burada hesaplamalar dirençlere göre tam ters olarak yapilir. Yani seri bagli kondansatörler paralel bagli dirençleri gibi hesaplanirken, paralel bagli kondansatörler seri bagli dirençler gibi hesaplanir. Paralel bagli kondansatörlerde sonuç tüm kondansatörlerin degerlerinin toplanmasi ile bulunur.

Yandaki resimde arti-eksi yön farki bulunmayan bir kondasatör ile arti ve eksi yönlere sahip bir elektrolitik kondansatörün devre çizimlerinde kullanilan sembolleri görülmektedir.

a

Saglamlik Kontrolü :

Elektrolitik kondansatörler ohm metre ile pek hassas olmasada ölçülebilirler. Ohm metrenin ölçü uçlari kondansatörün uçlarina rastgele baglanir. Bu durumda ohm metrenin ibresi önce aniden yükselir daha sonra yavas yavas düsmeye baslar. Uçlar ters çevirildiginde de ayni sekilde olmalidir. Büyük degerli kondansatörler (470 mF`dan büyük olanlar) ohm metrenin X1 kademesinde, küçük degerli kondansatörler ise (470 mF`dan küçük olanlar) ohm metrenin daha yüksek kademelerinde ölçülürse daha iyi sonuç alinir. Eger ölçü aleti hiç sapmiyorsa veya saptiktan sonra yerinde kaliyorsa kondansatör arizalidir. Eger kondansatörde bir sizinti varsa yani kismen arizali ise ibre sapar fakat düsmeye basladiginda tam sifira kadar inmez belli bir yerde kalir. Bu durumda bu kondansatör pek güvenilir degil demektir.
20 Nisan 2007 13:27# 3
Üyelik : 19.10.2006
Yaş : 35
Şehir : İzmir
Mesaj Sayısı : 497
Cevap : KONDANSATÖRLER
Kondansatör Nedir?
Voltaj uygulandığında enerji depolayabilen, gerektiğinde bu enerjiyi geri verebilen devre elemanıdır. Enerji depolayabilme özelliği kapasite sözcüğü ile ifade edilir.
Kondansatörlerin temel görevleri elektrik yükünü depo etmektir. Kondansatörler en basit yapı olarak karşılıklı iki iletken levha ve aralarındaki bir yalıtkan tabakadan oluşur.
Kondansatörün yük depo etme yeteneği kondansatörün kapasitesi olarak anılır ve birimi faraddır.


Faradın askatları şunlardır:
Mikrofarad (μf)
Nanofarad (nf)
Pikofarad (pf)



Yapısı:

Kondansatör, prensip olarak, DİELEKTRİK dene bir madde ile yalıtılmış, paralel iki metalik plakadan oluşur.
Tipleri: Kondansatörler, kullanılan dielektrik maddesine göre adlandırılırlar. Dielektriğin özelliği, akım geçirmemesine karşın enerji de depolayabilmesidir. En çok kullanılan dielektrik, dolayısıyla da kondansatör tipleri şunlardır.

a) Seramik
b) Kağıt
c) Polystyrene film
d) Mika




Elektrolik Kondansatörler: Yapısında elekrolit denilen kimyasal pasta emdirilmiş kağıt bulunmasından dolayı bu adı aşmıştır. Elekrolitik kondansatörlerin en önemli özelliği, kutuplandırılmış olmalarıdır. Bu bakımdan DC devreye bağlanırken, üzerindeki + veya ? işarete dikkat edilerek + kutbu devrenin + ucuna, - kutbuda ? ucuna bağlanmalıdır.


Elektrolitik kondansatörler yalnız DC devrelerde diğerleri hem DC, hemde AC devrelerde kullanılırlar.
Kondansatöre, Uygun bir voltaj uygulandığında kondansatör akım çekerek enerji depolar, diğer bir ifadeyle ŞARJ olur. Şarjı bir kondansatör, bir alıcıya bağlanırsa, akım vererek depoladığı enerjiyi boşaltır. Diğer bir ifadeyle DEŞARJ olur.




Kondansatörlerin Bağlantıları
I) Seri Bağlantı: Kondansatörlerin ardarda bağlanmasıdır. Böyle bir bağlantıda toplam kapasite azalır.
Kondansatörler iki amaçla seri bağlanırlar.


1- Sistemde mevcut kapasitenin azaltılması gerektiğinde; Böyle bir durumda istenen toplam kapasite yukarıdaki eşitlik dikkate alınarak yeteri kadar kondansatör seri bağlanarak elde edilir.
2- Sisteme bağlanması öngörülen kapasitede tek bir kondansatör temin edilmezse ; Böyle bir durumda yukarıdaki formüle bağlı kalınmak kaydıyla yeteri kadar kondansatör seri bağlanarak istenen kapasite elde edilir.




II) Paralel Bağlantı: Kondansatörlerin birer uçlarının ayrı ayrı birbirine bağlanmasıdır. Böyle bir bağlantıda, toplam kapasite artar.
CT = C1 + C2





Kondansatörler iki amaçla paralel bağlanırlar.

1- Sistemde mevcut kapasitenin arttırılması gerektiğinde; Böyle bir durumda istenen toplam kapasite, ilgili formül dikkate alınarak yeteri kadar kondansatör paralel bağlanarak elde edilir.
2- Sisteme bağlanması öngörülen kapasitede tek bir kondansatör temin edilemezse; Böyle bir durumda, ilgili formül dikkate alınarak yeteri kadar kondansatör paralel bağlanarak, istenen toplam kapasite elde edilir.

Gerek seri, gerekse paralel bağlantılarda kondansatörlerin voltajlarının ve boyutlarının, kullanılan yere uygun olup olmadığında dikkate alınmalıdır.



15Kv 225 µF yüksek gerilim kapasitör


Polyester Film Kapasitor

Metalized_Polyester_Film_capacitor



Metalized_Polyester_Film_capacitor



mika kapasitor



chip kondansatrler


yüksek basınçlı paralel kondansatörler



--------------------------------------------------------------------------------

KONDANSATÖRLER VE DİELEKTRİKLER

Bildiğimiz gibi eşit ve zıt yüklerle yüklü ve aralarında belli bir mesafe bulunan iki levhadan oluşan sisteme kondansatör denir.

Kondansatör içine yerleştirilen belli bir elektriksel yalıtkanlığı bulunan maddeye de dielektrik denir.? Kondansatörün bir levhasındaki yük miktarının levhalar arasındaki potansiyel farkına oranına kapasitans ya da sığa denir ve C ile gösterilir.

Bir kondansatörün sığası

C= q / V = Є.A/ d

şeklindedir.

Levhalar arasında dielektrik maddenin bulunması durumunda; serbest yüklerin alanı D, tüm yüklerin dielektrik alanı Є E ve polarize (kutuplanmış) yük alanı P arasında

D= Є E+P


bağıntısı vardır.

Belirli dielektrik materyaller için


D= KЄ E ve P=(K-1) Є E
deneysel bağıntılar mevcuttur.


Bir kondansatörün depoladığı enerji;

W= ( ½) C V2


şeklindedir.

Birim hacimde depolanmış enerji ise;


u=W/Ad = (1/2) KЄ E2

şeklindedir.

20 Nisan 2007 13:35# 4
Üyelik : 19.10.2006
Yaş : 35
Şehir : İzmir
Mesaj Sayısı : 497
Cevap : KONDANSATÖRLER
Kondansatörler
Önbilgiler:
Kondansatör, DC akımı geçirmeyip, AC akımı geçiren devre elemanıdır.

Kondansatörün Yapısı:
Kondansatör şekil 1.6 `da görüldüğü gibi, iki iletken plaka arasına yalıtkan bir maddenin yerleştirilmesi veya hiç bir yalıtkan kullanılmaksızın hava aralığı bırakılması ile oluşturulur. Kondansatörler yalıtkan maddenin cinsine göre adlandırılır.

Kondansatörün sembolü:
Değişik yapılı kondansatörlere göre, kondansatör sembollerinde bazı küçük değişiklikler vardır




Kondansatörün Çalışma Prensibi:
Kondansatörün bir DC kaynağına bağlanması ve şarj edilmesi:
Şekil 1.17(a) `da görüldüğü gibi kondansatör bir DC kaynağına bağlanırsa, devreden Şekil 1.17(b) `de görüldüğü gibi, geçici olarak ve gittikçe azalan IC gibi bir akım akar. IC akımının değişimini gösteren eğriye kondansatör zaman diyagramı denir.

Akımın kesilmesinden sonra kondansatörün plakaları arasında, kaynağın Vk gerilimine eşit bir VC gerilimi oluşur.

Bu olaya, kondansatörün şarj edilmesi, kondansatöre de şarjlı kondansatör denir.

"Şarj" kelimesinin Türkçe karşılığı "yükleme" yada "doldurma" dır.















Kondansatör Devresinden Akım Nasıl Akmalıdır?
Şekil 1.17(a)` daki devrede, S anahtarı kapatıldığında aynı anda kondansatör plakasındaki elektronlar, kaynağın pozitif kutbu tarafından çekilir, kaynağın negatif kutbundan çıkan elektronlar, kondansatöre doğru akmaya başlar. Bu akma işlemi, kondnsatörün plakası daha fazla elektron veremez hale gelinceye kadar devam eder.

Bu elektron hareketinden dolayı devreden bir IC akımı geçer. IC akımının yönü elektron hareketinin tersi yönündedir.

Devreden geçen IC akımı, bir DC ampermetresi ile gözlenebilir. S anahtarı kapanınca ampermetre ibresi önce büyük bir sapma gösterir. Sonra da, ibre yavaş yavaş sıfıra gelir. Bu durum devreden herhangi bir akım geçmediğini gösterir. IC akımına şarj akımı denir.

Devre akımının kesilmesinden sonra yukarıda da belirtildiği gibi kondansatör plakaları arasında VC=Vk oluşur.

VC gerilimine şarj gerilimi denir.

VC geriliminin kontrolü bir DC voltmetre ile de yapılabilir. Voltmetrenin "+" ucu, kondansatörün, kaynağın pozitif kutbuna bağlı olan plakasına, "-" ucu da diğer plakaya dokundurulursa VC değerinin kaç volt olduğu okunabilir. Eğer voltmetrenin uçları yukarıda anlatılanın tersi yönde bağlanırsa voltmetrenin ibresi ters yönde sapar.

Kondansatörde Yük, Enerji ve Kapasite;
Şarj işlemi sonunda kondansatör, Q elektrik yüküyle yüklenmiş olur ve bir EC enerjisi kazanır.

Kondansatörün yüklenebilme özelliğine kapasite (sığa) denir. C ile gösterilir.

Q, EC, C ve uygulanan V gerilimi arsında şu bağlantı vardır.

Q=C.V EC=CV2/2

Q: Coulomb (kulomb)
V: Volt
C: Farad (F)
EC: Joule (Jul)
Yukarıdaki bağlantıdan da anlaşıldığı gibi, C kapasitesi ve uygulanan V gerilimi ne kadar büyük ise Q elektrik yükü ve buna bağlı olarak devreden akan IC akımı da o kadar büyük olur.

Kondansatörün kapasite formülü:
C = ε0.εr.(A/d)

ε0: (Epsilon 0): Boşluğun dielektrik katsayısı (ε0=8.854.10-12)

εr: (Epsilon r): Plakalar arsında kullanılan yalıtkan maddenin İZAFİ1 dielektrik (yalıtkanlık) sabiti.(Tablo 1.6)

A: Plaka alanı
d: Plakalar arası uzaklık
A ve d değerleri METRİK sistemde (MKS) ifade edilirse, yani, "A" alanı (m) ve "d" uzaklığı, metre (m2) cinsinden yazılırsa, C` nin değeri FARAD olarak çıkar.

Örneğin:
Kare şeklindeki plakasının her bir kenarı 3 cm ve plakalar arası 2 mm olan, hava aralıklı kondansatörün kapasitesini hesaplayalım.

A ve d değerleri MKS` de şöyle yazılacaktır:
A=0,03*0,03=0,0009m2 = 9.10-4 m2

d=2mm=2.10-3m ε0 = 8,854.10-12

Hava için εr=1 olup, değerler yerlerine konulursa:

C=8,854.10-12.4,5.10-1=39,843.10-13 F=3,9PF (Piko Farad)1 olur.

NOT:
1 İZAFİ kelimesi, yalıtkan maddenin yalıtkanlık özelliğinin boşluğunkinden olan farkını göstermesi nedeniyle kullanılmaktadır. İzafinin, öz türkçesi, "göreceli" dir.

AC Devrede Kondansatör:
Yukarıda DC devrede açıklanan akım olayı, AC devrede iki yönlü olarak tekrarlanır. Dolayısıyla da, AC devredeki kondansatör, akım akışına karşı bir engel teşkil etmemektedir. Ancak bir direnç gösterir.

Kondansatörün gösterdiği dirence kapasitif reaktans denir.

Kapasitif reaktans, XC ile gösterilir. Birimi Ohm dır

XC = (1 / ω C ) = (1 / 2 π f C ) `Ohm olarak hesaplanır.

XC = Kapasitif reaktans
ω = Açısal hız (Omega)
f = Frekans (Hz)
C = Kapasite (Farad)
Yukarıdaki bağlantıdan da anlaşıldığı gibi, kondansatörün XC kapasitif reaktansı; C kapasitesi ve f frekansı ile ters orantılıdır. Yani kondansatörün kapasitesi ve çalışma frekansı arttıkça kapasitif reaktansı, diğer bir deyimle direnci azalır.
Sabit Kondansatörler
Sabit kondansatörler kapasitif değeri değişmeyen kondansatörlerdir.

Yapısı ve Çeşitleri:
Kondansatörler, yalıtkan maddesine göre adlandırılmaktadırlar.

Sabit kondansatörler aşağıdaki gibi gruplandırılır:
Kağıtlı Kondansatör
Plastik Film Kondansatör
Mikalı Kondansatör
Seramik Kondansatör
Elektrolitik Kondansatör

Kağıtlı Kondansatör
Kondansatörlerin kapasitesini arttırmak için levha yüzeylerinin büyük ve levhalar arasında bulunan yalıtkan madde kalınlığının az olması gerekir.
Bu şartları gerçekleştirirken de kondansatörün boyutunun mümkün olduğunca küçük olması istenir.
Bu bakımdan en uygun kondansatörler kağıtlı kondansatörlerdir.
Çok yaygın bir kullanım alanı vardır.
bir kağıt, bir folyo ve yine bir kağıt bir folyo gelecek şekilde üst üste konur. Sonra da bu şerit grubu silindir şeklinde sarılır.

Bağlantı uçları (elektrotlar) aliminyum folyolara lehimlenir.

Oluşturulan silindir, izole edilmiş olan metal bir gövdeye konarak ağzı mumla kapatılır. Yada üzeri reçine veya lak ile kaplanır

Plastik Film Kondansatör
Plastik film kondansatörlerde kağıt yerine plastik bir madde kullanılmaktadır.
Bu plastik maddeler:
Polistren, poliyester, polipropilen olabilmektedir.

Hassas kapasiteli olarak üretimi yapılabilmektedir. Yaygın olarak filtre devrelerin de kullanılır.

Üretim şekli kağıt kondansatörlerin aynısıdır.

Mikalı Kondansatör
Mika, "εr" yalıtkanlık sabiti çok yüksek olan ve çok az kayıplı bir elemandır. Bu özelliklerinden dolayı da, yüksek frekans devrelerinde kullanılmaya uygundur.
Mika tabiatta 0.025 mm `ye kadar ince tabakalar halinde bulunur. Kondansatör üretiminde de bu mikalardan yararlanılır.
İki tür mikalı kondansatör vardır:
Gümüş kapalnmış mikalı kondansatör.
Aliminyum folyolu kaplanmış mikalı kondansatör.
Gümüş Kaplanmış Mikalı Kondansatör:
Bu tür kondansatörlerde mikanın iki yüzüne gümüş üskürtülmektedir. Oluşturulan kondansatöre dış bağlantı elektrotları lehimlenerek mum veya reçine gövde içerisine yerleştirilir.
Şekil.1.20 `de değişikı boydaki mikalı kondansatörler gösterilmektedir.

Alüminyum Folyo Kaplanmış Mikalı Kondansatör:
Gümüş kaplama çok ince olduğundan, bu şekilde üretilen kondansatör büyük akımlara dayanamamaktadır. Büyük akımlı devreler için, mika üzerine alüminyum folyo kaplanan kondansatörler üretilmektedir.
Mikalı kondansatör ayarlı (trimmer) olarak ta üretilmektedir

Seramik Kondansatör
Seramiğin yalıtkanlık sabiti çok büyüktür. Bu nedenle, küçük hacimli büyük kapasiteli seramik kodansatörler üretilebilmektedir.
Ancak, seramik kondansatörlerin kapasitesi, sıcaklık, frekans ve gerilim ile %20 `ye kadar değiştiğinden, sabit kapasite gerektiren çalışmalarda kullanılamaz. Fakat, frekens hassasiyetinin önemli olmadığı kuplaj, dekuplaj kondansatörü olarak ve sıcak ortamlarda kullanılır
Elektrolitik Kondansatörler
Elektrolitik kondansatörler büyük kapasiteli kondansatörlerdir.
Yaygın bir kullanım alananı vardır. Özellikle, doğrultucu filtre devrelerinde, gerilim çoklayıcılarda, ses, frekens yükselteçlerinde, kuplaj ve dekuplaj devrelerinde, zamanlama devrelerinde yararlanılmaktadır.

İki tür elektrolitik kondansatör vardır:
Aliminyum plakalı
Tantalyum (tantalıum) plakalı
Alüminyum Plakalı Elektrolitik Kondansatör
Aliminyum plakalı elektrolitik kondansatörün yapısı verilmiştir.
Şekilde görüldüğü gibi kondansatör yapısı şöyledir:

Birinin yüzü okside edilmiş ve iki elektrot bağlanmış olan şerit şeklindekiiki aliminyum plaka
Plakaların arasında elektrolitik emdirilmiş kağıt
Bunlar silindir şeklinde sarılarak kondansatör oluşturulmaktadır. Oksit tabakası yalıtkan olduğundan plakalar arası yalıtkanlığı sağlamaktadır.

Aliminyum oksitli plakaya bağlı elektrot pozitif (+), aliminyum plakaya bağlı elektrot da negatif (-) olarak adlandırılır.

Devreye bağlantı da "+" elektrot, devrenin pozitif tarafına, "-" elektrotta negatif tarafına bağlanmalıdır. Ters bağlantıda anot üzerindeki oksit tabakası kalkar ve geçen akımla elektrolitik kimyasal reaksiyona uğrar ve ısınıp şişerek kondansatörü patlatır.
Kağıda emdirilmiş olan elektrolitik, iletken bir madde olup, gövdesi oksit tabakasının zamanla ve küçük değerli aşırı gerilimlerde bozulmasını önlemektedir.

Tantalyumlu Elektrolitik Kondansatör
Bu tür kondansatörde de anot, oksit kaplı tantalyum şerit ve katot da yalnızca tantalyumdur. Yapımı Aliminyum elektrotlu kondansatör ile aynıdır.

Farkı: Tantalyum oksidin yalıtkanlık sabiti daha büyüktür.

Elektrolitik kondansatörlerin avantajları ve dezavantajları:
Avantajları:
Hacmi küçük, kapasitesi büyüktür. Maliyeti düşüktür.

Dezavantajları:
Kaçak akımı büyüktür.Ters bağlantı halinde yanar

1ppm =10-6 kapasite birimidir.
Örneğin 300ppm/°C `nin anlamı; her sıcaklık derecesi altında, kapasite 300*10-6F artmaktadır.
"+"ppm = Sıcaklık arttıkça kapasite de artıyor anlamındadır.
"-"ppm = Sıcaklık arttıkça kapasite de küçülüyor anlamındadır.
Tan= RS/XC kayıp sabitidir. Rs plakalar arası yalıtkandaki enerji kaybını sembolize etmektedir. Kondansatöre seri bağlı bir RS direnci varmış gibi düşünülür. RS ve dolayısıyla da "tan" küçük olursa kondansatör o kadar kaliteli demektir.

20 Nisan 2007 13:37# 5
Üyelik : 19.10.2006
Yaş : 35
Şehir : İzmir
Mesaj Sayısı : 497
Cevap : KONDANSATÖRLER
Ayarlı Kondansatörler
Ayarlı Kondansatörler, kapasitif değerleri değişik yöntemler ile değiştirilebilen kondansatörlerdir.Kullanılma yerine göre değişik yapıda ve çeşitli boyutlarda üretilmektedirler. üç şekilde de sembolize edilebilir.










Çeşitleri:
Ayarlı kondansatörler üç gruba ayrılır:
Büyük boy değişken kondansatörler (Varyabl kondansatör) Küçük boyutlu değişken kondansatörler (Trimer) Değişken kapasiteli diyotlar (Varaktör)
Büyük Boy Ayarlı (Varyabl) Kondansatörler
Bu gruba giren kondansatörler, İngilizce adı ile varyabl (variable) olarakta anılmaktadır. "Varyabl" kelimesinin Türkçe karşılığı "değişken" kelimesidir. Varyabl kondansatörler paralel bağlı çoklu kondansatörden oluşmaktadır. Bu kondansatörlerin birer plakası sabit olup, diğer plakaları ve bir mil ile döndürülebilmektedir. Böylece kondansatörlerin kapasiteleri istenildiği gibi değiştirilebilmektedir. Hareketli plakalar sabit plakalardan uzaklaştıkça, karşılıklı gelen yüzeyler azalacağından kapasitede küçülecektir. Hareketli plakalara rotor, sabit plakalara stator denmektedir.
Plakalar genelde alüminyum (Al) veya özel amaçlar için gümüş kaplı bakırdır. Plakalar arasında yalıtkan madde olarak genellikle hava vardır. Bazı özel hallerde, mika plastik ve seramikte kullanılmaktaradır. Veya vakumlu (havasız) yapılmaktadır. Havalı ve yalıtkanlı kondansatörlerde bir miktar kaçak (leakage) akımı vardır. Vakumlu olanlarda hiç kaçak yoktur. Vakumlu kondansatörlerde; çalışma gerilimi 50 KV `a ve frekensı 1000 MHz `e kadar çıkabilmektedir. Kapasitif değeri ise 50-250 pF arasında değişir. Havalılarda ise kapasite 400pF `a kadar çıkabilmektedir. Varyabl kondansatörler ile büyük kapasitelere ulaşılamamakla beraber, yukarıda belirtildiği gibi çok büyük gerilimlerle ve frekenslar da çalışılabilmektedir. Bazı uygulamalardai aynı gövdede iki varyabl kondansatör kullanılır. Bunlardan birinin rotoru, statordan uzaklaştırılırken diğerinin rotoru ters bir çalışma şekli ile statoruna gelır

Varyabl kondansatörün kullanılma alanları:

Radyo alıcıları (plakaları çok yakın ve küçüktür).
Radyo vericileri
Büyük güçlü ve yüksek frekans üreticileri
(plakalar arası 2,5 cm `dir)

Küçük Boy Ayarlı Kondansatörler (Trimerler)
Küçük boy ayarlı kondansatörler, trimer (Trimmer), peddir (Padder) gibi değişik isimlerle anılmaktadır. Hassas kapasite ayarı için kullanılırlar ve bu ayar tornavida ile yapılır. Bu nedenle, bunlara ayarlı kondansatör de denilir. Değişik tipleri vardır. En yaygın tipi yan yüzünde vida bulunan karesel yapıda olanlarıdır. Bu türde kare şeklindeki iki alüminyum plaka arasında mika veya plastik yalıtkan vardır. Vida bir tornavida yardımı ile sıkılınca plakalar birbirine doğru yaklaşır ve C:eo.er.A/d bağıntısı gereğince "d" aralığı kısaldığı için kapasite (C) büyür.

Ayrıca silindirik veya varyabl tipinde olanları da vardır. Silindiriklerde ortadaki iletken vida bir yalıtkan içerisinde hareket etmekte ve bir plaka görevi yapmaktadır. İçe doğru vidalama yapıldıkça kapasitif değer büyümektedir.

Trimerler, 100-600 V gerilimde çalışabilmekte ve kapasiteleri çok küçük değerler ile 1000 pF arasıda değişmektedir

Değişken Kapasiteli Diyotlar (Varaktör)
Jonksiyon diyotlara ters gerilim uygulandığında bir kondansatör gibi çalışmaktadır. Uygulanan gerilime göre kapasitif değer değişir.
Uygulanan gerilim büyüdükçe kapasitif değeri küçülür.

Gerilime bağlı kapasite değişikliği nedeniyle VARAKTÖR veya VARİKAP adı verilmiştir.


20 Nisan 2007 15:23# 6
Üyelik : 6.04.2007
Yaş : 40
Şehir : İstanbul
Mesaj Sayısı : 208
Cevap : KONDANSATÖRLER
ARKADAŞALR EMEĞİNİZE SAĞLIK
20 Nisan 2007 19:25# 7
Üyelik : 19.04.2007
Yaş : 39
Şehir : Ankara
Mesaj Sayısı : 14
Cevap : KONDANSATÖRLER
ya arkadaşlar iyi hoş elinize sağlıkta bu tamamen elektronikle alakalı bir konu, ve bildiğm kadarıyla testaş uzun zaman önce kapatıltı ve o türkiyedeki ilk ve tek kondansatör imalatcısıydı, bu konunun yeri burası değil... kaldıki bir makinacının hayat boyu ihtiyaç duymayabileceği bir elemandır...
25 Nisan 2007 19:12# 8
Üyelik : 5.04.2007
Yaş : 36
Şehir : Erzurum
Mesaj Sayısı : 42
Cevap : KONDANSATÖRLER
makineci her alanla ilgilenen insan olmalı bence
bu benim alanım değil deyip kenara çekilmek duyarsızlıktır
fth_murat eğer sen kendi alanım dışında hiçbirşeyle ilgilenmem diyorsan bu senibn tercihin
ama her konuda bilgi sahibi olmalı insan
25 Nisan 2007 19:16# 9
Üyelik : 5.04.2007
Yaş : 36
Şehir : Erzurum
Mesaj Sayısı : 42
Cevap : KONDANSATÖRLER
kaldıki bu sitede elektronikçide çok bildiklerimizi yazsak faydalanan biri bile çıksa kardır
herkes `bu benim alanım değil bilgim olsa bile napayım` dese bir sonuca varabilirmiyiz sence
hepimiz elimizden geldiğince yardımcı olmalıyız birbirimize
bu hem kendi geleceğimizi hemde ülke geleceğini güzelleştirir

Konu Bilgileri

Konuyu şu anda 1 kişi okuyor ( 0 kayıtlı ve 1 ziyaretçi ) .
makineteknik.com 'da yer alan üyelerin oluşturduğu tüm içeriklerin doğruluğu ve yayınlanması ile ilgili yasal yükümlülükler içeriği oluşturan üyeye aittir. Bu içeriğin, görüş ve bilgilerin yanlışlık, eksiklik veya yasalarla düzenlenmiş kurallara aykırılığından makineteknik.com hiçbir şekilde sorumlu değildir. Sorularınız için içerik sahibi ile irtibata geçebilirsiniz.
b